مفهوم گام سوم ایران در کاهش تعهدات برجامی چیست؟

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تسنیم، پس از کش و قوس فراوان بین ایران و اروپا در گفتگوهای فرانسه محور که تا به‌حال به نتیجه‌ای نرسیده است، تهران اجرای گام سوم در کاهش تعهدات هسته‌ای ذیل برجام را اعلام کرد و مجدد فرصت دو ماهه‌ای را به اروپا داد تا تعهدات خود را جبران کند، وگرنه گام دیگری در راستای توازن تعهدات برداشته خواهد شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

رئیس جمهوری، روز گذشته در نشست هیئت دولت گفت که گام سوم در ظاهر تکان دهند نیست، اما در باطن گام بسیار مهم و بزرگی است. چهارشنبه شب و پس از دیدار سران سه قوا حسن روحانی دستور داد تا همه محدودیت‌ها درباره تحقیق و توسعه برداشته شود و سازمان انرژی اتمی تحقیق و توسعه را گسترش داده و بر روی انواع سانتریفیوژهای جدید کار کند.

با برداشتن گام سوم، ایران به طور قابل ملاحظه‌ای از مرز تعهدات برجامی عبور کرده است. به عبارتی ایران با سه گام، سه سقف برجامی را دیگر به رسمیت نمی‌شناسد. سقف اول مربوط به ذخایر است که ذخایر اورانیوم غنی شده و آب سنگین را شامل می‌شود. ایران با برداشتن گام اول، این سقف را رد کرد. سقف دوم مربوط به درصد غنی‌سازی است که در گام دوم رد شد. سقف سوم هم در زمینه زمانبندی تحقیق و توسعه بود، که با اعلام دستور ریاست جمهوری، از روز جمعه این سقف هم وجود نخواهد داشت. علاوه بر این ایران همچنین خود را متعهد با الزامی در زمینه تغییر طراحی راکتور اراک نمی‌بیند. آنچه در ادامه مسیر و برای گام‌های آتی باقی مانده سقف مربوط به تعداد سانتریفیوژهاست. البته موارد دیگری مانند بحث پروتکل الحاقی و بازرسی‌ها، از سرگیری غنی‌سازی در سایت‌های دیگر هم وجود دارد.

گام جدید ایران که رفع محدودیت در زمینه تحقیق و توسعه را شامل می‌شود، گامی است که نتایج و اثرات بلندمدت آن بر نتایج آنی و فوری می‌چربد. به عبارتی دیگر جنس این گام نه از جنس صرفا تاکتیکی، بلکه راهبردی است. ایران با برداشتن این گام می تواند زمینه را ابتدا برای غنی‌سازی نیمه صنعتی و سپس برای غنی سازی صنعتی هموار کند. یکی از ملزومات دستیابی به غنی‌سازی 190 هزار سو پیشرفت و کار در زمینه تحقیق و توسعه است. چرا که سانتریفیوژهای نسل یک توان محدود و کمی را در غنی‌سازی دارند و با آنها نمی‌توان غنی‌سازی در مقیاس صنعتی انجام داد و چنین امری معقول نیست. راه چاره توسعه سانتریفیوژهای نسل جدیدی است که توان آنها چندین برابر نسل یک بوده و مسیر را به طرز قابل توجهی برای رسیدن به غنی سازی صنعتی کوتاه می‌کند. اینکه غنی‌سازی صنعتی چه مزایا و فوایدی دارد، در جای خود قابل بحث است که کمترین آن برطرف کردن نیازهای ضروری کشور و همچنین ایجاد بازدارندگی در مقابل تهدیدات دشمن است.

اما در میان گام سوم ایران با دو گام قبلی تفاوت وجود دارد. درست است که هر سه گام از سه سقف عبور کرده‌اند، اما ویژگی گام سوم این است که برگشت پذیری آن بدان مفهوم نیست که به عقب بازگردد. مواردی مانند میزان ذخایر و درصد غنی‌سازی قابل بازگشت به سطح گذشته هستند، اما در زمینه تحقیق و توسعه، حتی به فرض توقف فیزیکی پروژه‌ها و طرح‌ها، حداقل در زمینه دانش و دستاوردهای علمی عقبگردی وجود نخواهد داشت و دستاوردهای آن می‌توانند در آینده هم باقی بمانند. به همین دلیل این گام نگاه رو به آینده دارد و دستاوردهای راهبردی و تقریبا بخش عمده آنها برگشت پذیر نیستند.

به دلایل فوق، مفهوم گام سوم ایران راهبردی و بلندمدت است. به همین دلیل هم بود که رئیس جمهوری شب گذشته گفت که ایران با اجرای مرحله سوم از کاهش تعهدات گام بسیار بلندی را برمی‌دارد و اینکه بخش عمده مذاکرات هسته‌ای با 1+5 که به برجام منتهی شد مربوط به زمانبندی تحقیق و توسعه بوده است.

ایران در برجام محدودیت‌هایی را به مدت 8 تا 15 سال در حوزه تحقیق و توسعه پذیرفته بود که موارد آن در ضمیمه یک توافق هسته‌ای به تفصیل آمده است. با گام سوم، دیگر این محدودیت‌ها جاری نبوده و ایران می‌تواند در این زمینه عمل کند. هنوز رسما جزئیات عملیاتی گام سوم توسط سازمان انرژی اتمی اعلام نشده است، اما علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی شب گذشته تلویحا نکاتی را در زمینه گام سوم گفت. لاریجانی در این خصوص گفت که «با زنجیره های نسل جدید می توان تحولی بنیادین را در این فناوری شاهد بود و این حرکت اهمیت بسیار دارد.»

وی افزود: « زنجیره های نسل جدید ، موجب تحول بیشتر و سرعت کار در زمان های پیش رو می شوند.»

رئیس مجلس ایران اشاره‌‌ای به نام هیچیک از سانتریفیوژهای نسل جدید نکرد. اما ایران در 20 فروردین سال جاری و در سیزدهمین سالگرد روز ملی فناوری هسته‌ای با دستور رئیس جمهوری، نصب زنجیره 20 تایی سانتریفیوژ IR6 را در نطنز آغاز کرد. بعید نیست که یکی از گزینه‌های ایران در زمینه تحقیق و توسعه بتواند مربوط به زنجیره‌ای از این سانتریفیوژ باشد. ​کارآیی سانتریفیوژهای IR-6 حدود 10 برابر بیش از مدل‌های IR1 است.

ایران از این به بعد در زمینه گسترش تحقیق و توسعه برنامه هسته‌ای خود می‌تواند موارد دیگر را نیز پیگیری کند. برجام علاوه بر اعمال برخی محدودیت‌ها برای نسل‌های مختلف و جدید سانتریفیوژها، در زمینه محل انجام تحقیق و توسعه (نطنز)، تحقیق و توسعه بر روی مواد شکاف‌پذیر، ورود حاصل تحقیق و توسعه غنی‌سازی به چرخه تولید، بازفرآوری سوخت مصرف شده و تحقیق و توسعه باز فرآوری، سایر روشهای پیشرفته جداسازی ایزوتوپی اورانیوم (بجز گازی)، تست غنی‌سازی و مکانیکی سانتریفیوژها تنها در نطنز و مرکز تحقیقات تهران، و ... برای بازه‌های زمانی مختلف محدودیت اعمال کرده بود.

اینکه چندین و کدامیک از موارد فوق عملی و پیگیری شوند، سوالاتی که شاید پاسخ آن را بتوان در نشست خبری سخنگوی سازمان انرژی اتمی که روز شنبه برگزار می‌شود، یافت.

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: ایران فرانسه دولت حسن روحانی سازمان انرژی اورانیوم مجلس شورای اسلامی فناوری برنامه هسته ای ایران سازمان انرژی اتمی برجام سران قوا توافق هسته ای تعهدات برجامی گام سوم برجام

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۲۵۴۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برنامه دانشگاه صنعتی امیرکبیر برای ایجاد یک دانشگاه هوشمند

رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر از برنامه این دانشگاه برای ایجاد دانشگاه هوشمند خبر داد و گفت: یکی از اهداف ما حرکت به سمت دانشگاه هوشمند خواهد بود. بر این اساس برای تحقق این امر باید از زمینه‌های مطالعاتی هوش مصنوعی استفاده کنیم.

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، علیرضا رهایی در نهمین کنفرانس ملی مکانیک سنگ ایران تاکید کرد: برگزاری همایش‌های علمی به طور عام فرصت مغتنمی برای تبادل نظر در خصوص آخرین یافته‌های علمی در زمینه‌هایی که تحقیق و بررسی صورت می‌گیرد، به شمار می‌رود. در این کنفرانس‌ها در خصوص روندها، موضوعات و روش‌های جدید تحقیق، بحث و بررسی می‌شود. بر این اساس این تبادل نظر‌ها برای همه همکاران و دانشجویان بسیار مفید و موثر خواهد بود. به طوریکه دانشجویان نیز با این موضوعات و زمینه‌های علمی آشنا خواهند شد.

وی در ادامه تصریح کرد: موضوع مکانیک سنگ هم در طرح‌های عمرانی و زمینه‌های مرتبط با مهندسی عمران و هم در بحث معادن، پایداری، مطالعات معدنی و نفت نقش جدی دارد. ضمن اینکه این سه حوزه برای تامین رفاه عمومی و تولید ثروت در کشور موثر هستند. با توجه به اینکه رفاه عمومی زمینه پیشرفت را فراهم می‌کند.

رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر یادآور شد: مباحث معدنی بعد از نفت به عنوان دومین زمینه برای ثروت آفرینی کشور است و ما شاید خیلی دیر متوجه این موضوع شدیم و در زمینه معادن، توسعه و استخراج آن در حد گسترده کمتر سرمایه گذاری شده است تا بتوانیم از منافع آن حداکثر استفاده را ببریم.

رهایی ادامه داد: در جایی که چاه و استخراج نفت مطرح می‌شود علم مکانیک و سنگ مهم است. این حوزه امروز به عنوان بزرگترین ثروت کشور به شمار می‌رود و به نحوی با منابع مختلفی که برای تولید ثروت مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌تواند منجر به رفاه بیشتر برای کشور شود.

وی خاطر نشان کرد: از آنجایی که مصالح سنگ بسیارعلم پیچیده است از این جنبه مطالعات گسترده تئوریک و تجربی که در این زمینه استفاده می‌شود و سامانه‌های مختلفی که تهیه شده است، می‌تواند دورنمای خوبی برای پیشرفت علمی ترسیم کند. اساتید و محققان ما در این زمینه کار می‌کنند که این خود جایگاه کنفرانس را مطرح می‌کند.

رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر همچنین به برنامه هفتم توسعه کشور اشاره کرد و تاکید کرد: امیدواریم این برنامه کشور زمینه خوبی برای توسعه جدی کشور باشد. متاسفانه ما در برنامه‌های گذشته یا در برنامه ریزی ایراد داشتیم یا اینکه اعتماد به اجرای برنامه‌ها کم بوده است.

به گفته رهایی، شاخصی که در اجرای برنامه‌های توسعه قبلی عنوان می‌کنیم حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد است. اگر انتظار داریم توسعه‌ای در کشور اتفاق بیفتد که مبتنی بر برنامه‌ها باشد باید این برنامه‌ها واقع نگر باشد تا قابلیت اجرایی داشته باشد و ما نیز از موفقیت‌ها بر اساس برنامه بهره ببریم.

وی به موضوع هوش مصنوعی در برنامه هفتم توسعه اشاره کرد و اظهار کرد: امروز فناوری‌های نوظهور جایگاه ویژه‌ای در مسائل و پیشرفت‌های علمی کشور دارند. همه اساتید، مدیران صنعتی و همچنین دانشجویان باید با این تحولات شتابانی که در دنیا صورت می‌گیرد، امکان انجام مطالعات بر اساس یک سری یافته‌های اطلاعاتی و تحلیلی که بر روی داده‌ها انجام می‌شود و افق‌های جدیدی را برای ما باز می‌کند را داشته باشند. ما نیز باید به برخی شیوه‌های سنتی کمتر بپردازیم و فکر کنیم فناوری‌های نوظهور با وجود مشکلاتی که ایجاد خواهند کرد چه موفقیت‌هایی را می‌توانند برای ما ایجاد کنند.

رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر افزود: ما در این دانشگاه محوریت بزرگی روی هوش مصنوعی داریم و سه دانشکده اعم از مهندسی کامپیوتر، علوم کامپیوتر وبرق جمع شده و قطب هوش مصنوعی را درست کردند.

به گفته وی، در حال حاضر در قالب موافقت نامه تمامی نیاز‌های هوش مصنوعی نیرو‌های مسلح را انجام می‌دهیم. در بسیاری از صنایع مثل صنایع دریایی و هوایی نیز مطالعات و فعالیت‌های گسترده‌ای بر اساس فعالیت‌های علمی قطب هوش مصنوعی صورت می‌گیرد. بر این اساس دانشگاه ما جایگاه ویژه‌ای در کشور در این حوزه پیدا کرده و ما نیز باید این مطالعات را در دانشگاه مورد استفاده قرار بدهیم. یکی از اهداف ما حرکت به سمت دانشگاه هوشمند خواهد بود. بر این اساس باید برای تحقق یک دانشگاه هوشمند از زمینه‌های این مطالعات استفاده کنیم.

رهایی یادآور شد: دانشکده مهندسی معدن دانشگاه صنعتی امیرکبیر در یک یا دو دهه گذشته روند پرشتابی را برای توسعه تحقیقات طی کرد و جایگاه دوم یا سوم را در بین ۱۸ دانشکده از نظر تولیدات و فعالیت‌های علمی بدست آورده است. اما در کنار توسعه تولیدات علمی که موجب می‌شود جایگاه مناسبی را در نظام رتبه بندی جهانی داشته باشیم، یک هدف عمده دنبال می‌کنیم و آن این است که در ارتباط با انجام تحقیقات مورد نیاز کشور و کلان، پروژه‌هایی که می‌تواند نیاز کشور را حل کتد حتما تلاش کنیم و نقش آفرین باشیم.

وی خاطر نشان کرد: دانشگاه صنعتی امیرکبیر امروزه در ۴ رتبه بندی مهم دنیا در دو رتبه بندی در بین دانشگاه‌های فنی و مهندسی کشور رتبه اول و در دو رتبه نیز رتبه دوم را داریم. تلاش می‌کنیم با ارگان‌های اجرایی برای انجام تحقیقات به منظور حل مشکلات جامعه تلاش می‌کنیم.

پذیرش ۵۷ مقاله در نهمین کنفرانس ملی مکانیک سنگ ایران

دبیر اجرایی نهمین کنفرانس ملی مکانیک سنگ ایران از پذیرش ۵۷ مقاله در این کنفرانس خبر داد و گفت: امیدواریم این کنفرانس بتواند زمینه بیشتر دامنه خدمات مکانیک سنگ و به طور خاص در صنعت معدن، عمران، نفت و مخازن ذخیره سازی زیردریایی را فراهم سازد.

حسین سالاری راد نیز در نهمین کنفرانس ملی مکانیک سنگ ایران اظهار کرد: هم افزایی علمی و تخصصی مهندسین معدن و عمران، اساتید، متخصصان و دانشجویان در گستره علم مکانیک سنگ و در اجرای پروژه‌ها و فعالیت‌های مهندسی عمرانی موجب چشم گیرترین پیشرفت‌ها در دهه‌های اخیر در کشور شده است.

وی در ادامه تصریح کرد: این کنفرانس با بهره گیری و حمایت‌های انجمن مکانیک سنگ ایران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه‌های صنعتی، شرکت همایش صنعت، وزارت نیرو، وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنین تعداد زیادی از شرکت‌های خصوصی و دولتی که با افتخار علامت رسمی آن‌ها در پوستر و سایت کنفرانس درج شده است، برگزار شد.

دبیر اجرایی نهمین کنفرانس ملی مکانیک سنگ ایران خاطر نشان کرد: به امید اینکه حاصل این کنفرانس بتواند زمینه بیشتر دامنه خدمات مکانیک سنگ و به طور خاص در صنعت معدن، عمران، نفت و مخازن ذخیره سازی زیردریایی را فراهم سازد.

سالاری راد تاکید کرد: از مجموع تعداد زیادی مقالات زیادی که دریافت شد پس از داوری ۵۷ مقاله را پذیرفتیم که در سالن‌های فرعی شامل ۳۲ سخنرانی و ۲۷ پوستر ارائه خواهد بود.

وی یادآور شد: نمایشگاه صنایع و شرکت‌های مرتبط با فعالیت‌های مهندسی معدنی، عمرانی و سد در مجموعه نمایشگاهی دانشگاه صنعتی امیرکبیر راه اندازی شده است که با حضور مسئولان دانشگاه افتتاح خواهد شد.

سالاری راد تاکید کرد: پنل تخصصی با عنوان خودکفایی در ابزار دقیق و پروژه‌های عمرانی و معدنی، توانمندی‌ها و چالش‌ها با حضور اساتید و متخصصین صنعت ساخت ابزار دقیق متخصصین کاربردی آن با اهداف تعریف شده تشکیل می‌شود. امیدوارم منشا پیشرفت‌ها و سازماندهی مناسبی در جهت ساخت و گسترش اجرایی کشور به طور خاص در مهندسی معدن که تا کنون مغفول مانده است، فراهم شود.

دبیر اجرایی نهمین کنفرانس ملی مکانیک سنگ ایران افزود: سه کارگاه آموزشی در زمینه‌های آموزش‌های تخصصی با هدف تبدیل مهارت‌ها و نتایج تحقیق‌ها به نقشه‌های اجرایی برای دانشجویان که به طور خاص در کلاس‌ها مطرح کردیم را برگزار کردیم.

وی در پایان تاکید کرد: شورای راهبردی کنفرانس مکانیک سنگ نیز متشکل از دکتر اقبال شاکری نماینده و عضو کمسیون عمران مجلس شورای اسلامی، انجمن مکانیک سنگ ایران، قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا، کمیته علمی و کمیته داوری، شرکت توسعه منابع آب و نیرو، شرکت همایش صنعت، شرکت حمل و نقل جاده‌ای هستند که در آماده سازی این همایش نقش موثری داشتند.

اکتشافات عمقی معادن در گرو توسعه علوم مهندسی سنگ است

رئیس دانشکده مهندسی معدن دانشگاه صنعتی امیرکبیر با اشاره به عمیق‌تر شدن معادن سطحی گفت: برای تحلیل وضعیت معادن نیاز به توسعه فناوری‌های مکانیک سنگ است.

حامد ملا داودی در نهمین کنفرانس ملی مکانیک سنگ ایران با اشاره به اهمیت مهندسی سنگ و مکانیک آن در صنایع گفت: در زمینه معادن با استخراج ذخایر و تمام شدن ذخایر سطحی و عمیق‌تر شدن معادن، ضرورت و نیاز به تحلیل معادن سطحی بیش از پیش نیاز است.

وی ادامه داد: از سوی دیگر مهندسی مکانیک سنگ نقش ویژه‌ای در توسعه و آبادی کشور با ایجاد زیر ساخت‌های شهری و برون شهری در حوزه هایی، چون حمل و نقل و سد سازی ایفای نقش کرده است.

ملاداودی با اشاره به جایگاه ژئومکانیک نفت در پروژه‌های نفتی یادآور شد: از این رو برگزاری چنین کنفرانسی با هدف فراهم شدن محل مناسب کسب دانش، اطلاع از آخرین یافته‌ها و تجربیات جدید و تبادل یافته‌های جدید علمی و هم اندیشی دانشگاهیان و صنعتگران در ارائه راهکار‌های حل مشکلات صنعت برگزار شده است.
وی ارتقا پژوهش‌های مرتبط با مهندسی سنگ و نقش آن در صنایع مختلف و آگاهی از تلاش‌های علمی اساتید و محققان و نیاز‌های صنعتی را از دیگر اهداف این کنفرانس عنوان کرد.